De laatste week

De laatste week.
Maandag 20 maart
Om negen uur werden we wakker in een vreemd bed. O ja. Plantage Johanna Margarita.
Na een eenvoudig ontbijt op ons boven terras kwam onze gids Nadram afrekenen en afscheid nemen. We hebben hem bedankt voor een geweldige tocht. Onvergetelijk. De jongen die ons naar de overkant van de Commewijne rivier zou brengen zat al op ons te wachten. De auto stond er nog en gelukkig was er niet ingebroken in onze auto. We zijn rustig naar huis gereden. Verder rustig aan gedaan wat bijgeslapen en het verslag van de afgelopen dag gemaakt.
Dinsdag 21 maart
Bezoek rumfabriek en huisproduktie van ketjap een sambel .
Vanmorgen dinsdag om halfnegen was er een rondleiding in de Rumfabriek in Paramaribo. Dat hebben we niet gehaald. Gelukkig maar want toen we om half elf de stromende regen bij de rumfabriek aankwamen bleek dat de rondleiding al een tijdje gestopt waren. Te gevaarlijk! in verband met de alcohol in combinatie met mogelijke vonken van het clandestien gebruik van de mobieltjes zou er brand en explosie gevaar zijn. Wel konden we het eenvoudige museum aan de fabriek bekijken. En daarna hebben we in het winkeltje wat flesjes Burgos rum gekocht. De rum wordt gemaakt van suikerriet uit Guyana. Helaas is er geen suikerproductie meer in Suriname.
De meeste rum moet je mixen alleen die lang op het vat staat kan je zo met ijsblokjes drinken.
In de altijd nog stromende regen naar de Javaanse wijk Blauwgrond. We hebben een adres van Je nny gekregen van een familie die huisgemaakte ketjap en andere producten maakt. Met de mooie naam Marinah Prachtig om te zien hoe ze met simpele middelen , maar wel hygiënisch de producten gemaakt worden in maken in grote pannen.
Om dat we toch in de Javaanse wijk waren hebben we weer eens heerlijk Javaans gegeten in het restaurantje dat we kenden van een vorig bezoek.
Woensdag 22 maart

Arnold had een leuk project gevonden voor de tuinbouw en fruitteelt Brasur Plantas.
In Lelydorp aan de Libanonweg heeft de eigenaar ook een project. Hier is hij kassen aan het bouwen. In de kassen komen geënte sinaasappelplanten. De kennis over de sinaasappelbomen en de onderstammen haalt hij uit Brazilei. Die kennis over de moderne sinasappelcultuur is er volgens hem niet in Suriname. Hij heeft in de buurt van Redi Doti ook een project uitgevoerd. Ook in het binnenland is een grote sinasappelplantage waarvoor hij de planten heeft geleverd. De onderstammen zijn nieuwe soorten uit Brazilië. In een paar jaar dragen de sinaasappelbomen volop. De pera sinasappel. Volgens hem zitten de Surinamers te slapen er zijn genoeg mogelijkheden in de landbouw . Je moet er wel voor knokken. Leuk om te zien dat jonge Surinamers ook ambitie hebben. Hij nodigde ons uit om een weekend mee te gaan. Maar helaas te laat dan zitten we al in het vliegtuig naar huis.

Donderdag 23 maart
Worksh0p pom kip maken door Jenny in de nieuwe buiten keuken.
We hadden bij Zus en Zo al een broodje pom gegeten. Maar hoe maak je pom eigenlijk . Geen idee.
Om half elf beginnen we de workshop in onze buitenkeuken, een ideale plaats. We staan uit de zon en het is dus relatief koel. Pom wordt gemaakt van de wortel van de pomtajer. De wortel wordt geraspt . Dat is veel werk, maar gelukkig wordt ligt het nu ook al geraspt en wel in de diepvries van de supermarkt. Lekker gemakkelijk.
Het is een vezelachtig product wat je flink moet roeren in de kom met een beetje zoetzure sinaasappel en een beetje citroen. Verder een beetje suiker en de jus van de kip. De kippen stukken worden gebraden met specerijen peper, zout, nootmuskaat en verder wordt wat zoutvlees gebruikt. Het zoutvlees wordt eerst gekookt om het zout er uit te laten trekken. Daarna wordt het in stukjes gesneden en gebraden. De Kippestukken worden gebraden met ui en tomaten en niet te vergeten de bouillon blokjes en selderij. De selderij heet hier soepgroente. In een ovenschotel wordt eerst een laag pomtajer gedaan , daarna de kip en het zoute vlees er over. Daarna wordt het afgedekt met de rest van de pomtajer . Afstrijken en in de oven voor anderhalf uur tot het goudbruin is. Je kan dit gerecht gemakkelijk in stukken snijden in de diepvries zetten. Wij aten het met kousenband en komkommer.
Onze mannen hadden intussen een hengeltje uitgegooid in de kreek. Wel beet, maar geen vis. Helaas.

Vrijdag 24 maart
Vanmorgen met de auto richting Jodensavanne, dus weer langs Paranam naar het zuiden. De afslag nar de brug bij Carolina dorp is nu helemaal geasfalteerd. Over de brug is het weer een bauxietweg maar het is met onze auto goed te doen. Eerst naar Redi Doti dit is een indianen dorp . Er zijn helaas voor ons niet veel authentieke met riet gedekte huizen meer te vinden. Er moeten in de buurt bij Cassiaspora nog oude Joodse graven te vinden zijn, maar die liggen diep in het bos. Ik ga daar niet heen. Teveel kans op muggen daar heb ik hier al veel last van. Weer terug naar de bauxiet weg en na ongeveer 10 kilometer rechts af naar Blaka Watra. Ooit was hier een privé huis van Jopie Pengel maar is oor de binnenlands oorlog totaal verwoest. De kreek ziet er natuurlijk uit. Schoon bruin water met soelaas, stroom versnellingen. Er is maar een indiaanse mevrouw aanwezig. De vakantiehuisjes die je kan huren worden voor het weekend klaar gemaakt . Want in het weekend komen veel Surinamers een dagje of het hele weekend. Het is een prachtige mooie rustige plek.
De Jodensavanne hebben we dit keer overgesprongen want daar waren e twee jaar geleden al geweest.

Zaterdag25 maar t onze laatste dag in Suriname.
We mogen de auto nog een dag gratis gebruiken. Eerst naar een bedrijf in Domburg om de boarding pass uit te laten printen. Dit omdat de printer van Jenny stuk is. Hadden we met wat moeite om een stickje gekregen. Helaas het bedrijf is gesloten en maar onverrichter zake terug naar ons huis. Jenny heeft een kennis in de buurt wonen die boardingpasses wel uit wil printen. Gelukkig. Je wilt toch liever een printje hebben dan alleen een beeldje op je mobiel.

Onze auto ziet er niet uit door al het bauxiet en zand. Dus op naar de wasstraat. Deze is aan de Higway wel te vinden. Helaas eerst een allen voor vrachtwagen en de volgende is ondanks de reclame borden al jaren gesloten. Eindelijk bij een Javaanse familie lukt het. Het wordt nog helemaal en zeer grondig met de hand gedaan stofzuiger, hogedruk spuit wat oude kranten op de bodem . Leuk gesprek met een Javaanse dame . Zij is een van de twaalf kinderen . Haar ouders wonen er ook en veel kinderen wonen op het erf. Ik heb het gevoel dat ik nu haar hele familie goed ken. We krijgen ook wat lekkers te eten. Een soort Berliner bol. Heerlijk. Wat zijn de Surinamers toch open en gastvrij.
Met een glimmende auto en kranten op de grond voor onze voeten richting “de weg naar zee “,de Fenandesweg, waar een landbouwtentoonstelling is.
Meestal stelt het hier niet zo veel voor. Maar nu grote tenten veel muziek en de nodige standjes met informatie of producten .Het ministerie van landbouw ook aanwezig. Bij de landbouwproducten die uitgestald zij n bij de stand van het ministerie staan alle namen. Zo dat ik kan testen wat ik al weet en vooral wat nog niet weet. De producten staan op naam va n de boer en het district een soort wedstrijd. Wie heeft de mooiste of de dikste.
Buiten de tent veel kraampjes met planten en natuurlijk en het onvermijdelijke eten en drinken. Van een marrondame nog en heerlijke snack van cassave en cocos gegeten. Ik ben de naam helaas vergeten.
Dit is het laatste wat we op ons lijstje hadden staan nu maar weer terug naar Boxtel. Nog wat eten bij Bertus en Jenny en o m half zeven haalt Rupish op en brengt ons naar het vliegveld.
Het was een heerlijke tijd hier in Suriname we hebben ons geen moment verveeld. De boeken zijn de koffer niet uit gekomen. Ook door het heerlijke verblijf van Bertus en Jenny is het een zeer geslaagde vakantie. Hun gasten verblijf heeft inmiddels een naam gekregen guesthouse la
Ressource en onze kamer heet inmiddels Liberica naar de Liberica koffie die hier ooit verbouwd werd.

Marja
Bertus en Jenny zijn te vinden op facebook onder Jenny en Bertus on the move.
PS. De douane deed moeilijk. Want we waren ineens ongewenste vreemdeling. Wat bleek onze toeristenkaart waarvan we dachten dat die twee maanden geldig was bleek slechts vier weken geldig te zijn. We hadden verlenging aan moeten vragen in Paramaribo. Maar de chef van de douane met in ieder geval meer dan een streep op zijn mooie uniform streek met de hand over zijn hart en met een aantekening voor de volgende keer mochten we het land verlaten. Volgende keer dus goed opletten!!